با کاربردهای طوفان فکری آشنا بشوید (بخش دوم)
طوفان فکری یا بارش فکری تکنیکی رایج در حل مسئله است که چندین دهه قدمت دارد و یکی از نخستین ابزارهایی است که در آموزش حل مسئله، مورد اشاره قرار میگیرد. در اینجا کاربرد طوفان فکری را بیان خواهیم کرد .
امتیاز طوفان فکری گروهی این است که همه احساس میکنند نقشی در رسیدن به راهحل داشتهاند .
امتیاز دیگر طوفان فکری گروهی این است که همه احساس میکنند نقشی در رسیدن به راهحل داشتهاند و بهیاد میآورند که بقیه هم ایدههای بدیعی برای عرضه دارند. درضمن گروهی ایده دادن باعث میشود به همه خوش بگذرد و این اتفاق برای تیمسازی عالی است! با همهی اینها، طوفان فکری گروهی مخاطرههایی هم به همراه دارد. پیشنهادهای غیرعادی شاید در ابتدا بیارزش به نظر برسند. در اینجاست که باید جلسات را با دقت مدیریت کنید تا اعضای تیم این ایدهها را خرد و خمیر نکنند و باعث خشک شدن خلاقیت جمع نشوند.
بهتر است تا جایی که میشود اعضای گروه از حیطههای تخصصی گوناگون باشند. تلاقی تجربههای جورواجور خلاقیتِ جلسه را بیشتر میکند. اما حواستان باشد که گروهتان زیادی بزرگ نشود؛ درست مثل دیگر کارهای تیمی، یک گروه پنج تا هفت نفره معمولا بهترین نتیجه را دارد.
چه کسانی در این جلسه حضور خواهند داشت؟ گروهی که همه اعضایش شبیه به هم فکر میکنند بهاندازهی تیمی که اعضای متنوع و متفاوت با هم دارد خلاق نخواهد بود. بنابراین سعی کنید افرادی از حوزههای کاری مختلف داشته باشید و از اشخاصی با شیوههای فکر متنوع دعوت کنید.
وقتی همه یک جا جمع شدند، یک نفر را مسئول ثبت ایدههای مطرح شده کنید. لازم نیست این فرد حتما سرپرست گروه باشد؛ چرا که سخت میشود هم جلسه را ثبت کرد و هم در آن مشارکت داشت. یادداشتها و اطلاعات لازم را جایی بگذارید که در دیدرس همه باشد؛ مثلا روی فلیپچارت یا وایتبرد. میتوانید از یک لپتاپ و پروژکتور هم استفاده کنید.
ابتدای جلسه، زمان فراوانی در اختیار افراد بگذارید تا در سکوت هر ایدهای که به ذهن خودشان میرسد روی کاغذ بنویسند. سپس از آنها بخواهید تا ایدههایشان را با همه درمیان بگذارند و مطمئن شوید که همه فرصت مساوی برای مشارکت داشتهاند.
بهعنوان تسهیلکنندهی گروه، شما هم اگر ایدهای به ذهنتان رسید بهتر است با گروه در میان بگذارید. اما انرژی و وقتتان را بیشتر بر حمایت از تیم و هدایت بحث صرف کنید. فقط یک بحث را در آنِ واحد جلو ببرید و اگر دیدید اعضای تیم دارند از بحث منحرف میشوند، تمرکز را به موضوع برگردانید.
در عین اینکه بحث را هدایت میکنید، زیاد رئیسبازی نکنید و اجازه دهید همه از طوفان فکری لذت ببرند. از خلاقیت استقبال کنید و تیمتان را ترغیب کنید تا هرچقدر میتوانند ایده بزنند؛ بدون توجه به این که میشود آنها را عملی کرد یا نه. از آزمایشهای فکری مثل تحریک (ارائه ایدههای مسخره و نشدنی و بعد تبدیل آنها به ایدههای قابل انجام) یا داده تصادفی (استفاده از اجسام، کلمهها یا عبارات تصادفی و پیدا کردن ربطی بین آن و موضوع مورد بررسی) بهره ببرید تا ایدههای غیرمنتظرهای خلق کنید.
یک سلسله از افکار را زیادی دنبال نکنید. مطمئن شوید که مقدار خوبی از ایدههای متنوع پیدا کردهاید و بعد هر ایده را به تفصیل وارسی کنید. اگر کسی از بین اعضا نیاز داشت تا از بحث کناره بگیرد و خودش به تنهایی روی ایدهای کار کند، به او اجازه این کار را بدهید. سرانجام اینکه اگر جلسه طولانی است، حتما وقفههای زیادی برای استراحت بدهید تا اعضا انرژی برای تمرکز کردن داشته باشند.
تکنیک نردبان: در این روش افراد یکی یکی به تیم اضافه میشوند و به این ترتیب مشارکت اعضای ساکت بالاتر میرود.
ذهننویسی: یک تکنیک نوشتاری که برای تشویق همهی افراد به تولید و پرورش ایدهها به درد میخورد.
طوفان فکری آنلاین: نوعی متد الکترونیک برای طوفان فکری که در آن از متنی ذخیره شده بر یک سرور مرکزی یا فضای ابری(Cloud) استفاده میشود.
روش یادداشتنویسی کرافورد: با این تکنیک میتوانید ایدههای همهی اعضا را بگیرید و میزان محبوبیت هر ایده را هم بسنجید.
این تکنیکها هم مختص موقعیتهای بهخصوص هستند:
طوفان فکری معکوس: از این روش برای بهبود محصول یا خدمات استفاده میشود.
ستاره افشانی: کمک میکند تا برای سنجش یک طرح پیشنهادی، سؤالهای لازم را استخراج کنید.
روش چارِت: این متد برای طوفان فکری گروههای بزرگ مناسب است (معمولا هرچه اعضای گروه از ده – دوازده نفر بیشتر میشود، طوفان فکری به شکل متداول هم بیفایدهتر و بینتیجهتر میگردد)
طوفان فکری چرخشی: برای اینکه ایدههای افراد تحت تأثیر نظرات دیگر اعضا نباشد، میتوان از این روش استفاده کرد.
طوفان نقشها: در این روش، اعضای تیم تشویق میشوند که نقش افراد دیگر را بازی کنند. به این ترتیب کمتر بازداری میکنند و کمتر جلوی ایدههای خودشان را میگیرند.
منبع : سایت چطور
چکیده : طوفان فکری یا بارش فکری تکنیکی رایج در حل مسئله است که چندین دهه قدمت دارد و یکی از نخستین ابزارهایی است که در آموزش حل مسئله، مورد اشاره قرار میگیرد. در اینجا کاربرد طوفان فکری را بیان خواهیم کرد .
تعداد کلمات 1143 / تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه
تعداد کلمات 1143 / تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه
طوفان فکری گروهی
اینجا میتوانید از قوهی خلاقیت همهی اعضای گروه و انبوه تجارب آنها بهره ببرید. وقتی یکی از اعضا در ایدهای به بنبست میرسد، خلاقیت و تجربه یک نفر دیگر میتواند به توسعهی ایده او کمک کند. در طوفان فکری گروهی میشود ایدهها را بیشتر و بهتر از طوفان فکریِ فردی بسط داد.امتیاز دیگر طوفان فکری گروهی این است که همه احساس میکنند نقشی در رسیدن به راهحل داشتهاند و بهیاد میآورند که بقیه هم ایدههای بدیعی برای عرضه دارند. درضمن گروهی ایده دادن باعث میشود به همه خوش بگذرد و این اتفاق برای تیمسازی عالی است! با همهی اینها، طوفان فکری گروهی مخاطرههایی هم به همراه دارد. پیشنهادهای غیرعادی شاید در ابتدا بیارزش به نظر برسند. در اینجاست که باید جلسات را با دقت مدیریت کنید تا اعضای تیم این ایدهها را خرد و خمیر نکنند و باعث خشک شدن خلاقیت جمع نشوند.
بهتر است تا جایی که میشود اعضای گروه از حیطههای تخصصی گوناگون باشند. تلاقی تجربههای جورواجور خلاقیتِ جلسه را بیشتر میکند. اما حواستان باشد که گروهتان زیادی بزرگ نشود؛ درست مثل دیگر کارهای تیمی، یک گروه پنج تا هفت نفره معمولا بهترین نتیجه را دارد.
نحوهی استفاده
بهترین نتیجه زمانی حاصل میشود که اولا از ترکیبی از طوفان فکری گروهی و انفرادی استفاده کنید، و ثانیا به قوانین زیر پایدار باشید. به این ترتیب شرایطی فراهم میکنید که همه بتوانند بدون مزاحمت بر مسئله تمرکز کنند و در عین حال تعداد ایدههای تولیدی به بیشترین حد میرسد. علاوه بر این، آن حس خوب صمیمیت بین اعضای تیم که در کنار یک جلسهی موفق طوفان فکری میآید هم به شما دست خواهد داد!مرحلهی اول: آمادهسازی گروه
در قدم اول فضای راحت و مطبوعی برای جلسه فراهم کنید. مطمئن شوید که اتاق نور کافی دارد، ابزارها و منابع لازم آماده است و خوراکی و نوشیدنی برای تجدید قوا فراهم کردهاید. ببینید تیمتان برای طوفان فکری و حل مسئله شما تا چه حد نیازمند اطلاعات و آمادهسازی است؟ به خاطر داشته باشید که آمادهسازی اهمیت دارد؛ اما اگر در آن افراط شود ممکن است طبیعت آزاد و بیقید طوفان فکری را در بند کند یا حتی به کلی آن را نابود سازد.چه کسانی در این جلسه حضور خواهند داشت؟ گروهی که همه اعضایش شبیه به هم فکر میکنند بهاندازهی تیمی که اعضای متنوع و متفاوت با هم دارد خلاق نخواهد بود. بنابراین سعی کنید افرادی از حوزههای کاری مختلف داشته باشید و از اشخاصی با شیوههای فکر متنوع دعوت کنید.
وقتی همه یک جا جمع شدند، یک نفر را مسئول ثبت ایدههای مطرح شده کنید. لازم نیست این فرد حتما سرپرست گروه باشد؛ چرا که سخت میشود هم جلسه را ثبت کرد و هم در آن مشارکت داشت. یادداشتها و اطلاعات لازم را جایی بگذارید که در دیدرس همه باشد؛ مثلا روی فلیپچارت یا وایتبرد. میتوانید از یک لپتاپ و پروژکتور هم استفاده کنید.
مرحلهی دوم: ارائهی مسئله
مشکل مورد نظرتان را آشکار و واضح توصیف کنید. هر معیاری که راهحل مورد نظر باید داشته باشد را برای جمع توضیح دهید. مشخص کنید که هدف جلسه این است که تا میتوانیم ایده بزنیم.ابتدای جلسه، زمان فراوانی در اختیار افراد بگذارید تا در سکوت هر ایدهای که به ذهن خودشان میرسد روی کاغذ بنویسند. سپس از آنها بخواهید تا ایدههایشان را با همه درمیان بگذارند و مطمئن شوید که همه فرصت مساوی برای مشارکت داشتهاند.
مرحلهی سوم: هدایت کردن بحث
وقتی همهی اعضای تیم ایدههایشان را خواندند، نوبت بحث گروهی است تا به ایدههای مختلف پر و بال بدهید و از آنها برای خلق ایدههای جدید بهره ببرید. پیدا کردن راهحلهای جدید بر پایهی راهحلهای دیگران یکی از ارزشمندترین جنبههای طوفان فکریِ گروهی است. همه، حتی ساکتترین اعضای گروه را به مشارکت در بحث و بسط دادن ایدهها تشویق کنید. نگذارید هیچکس از ایدهها انتقاد کند.بهعنوان تسهیلکنندهی گروه، شما هم اگر ایدهای به ذهنتان رسید بهتر است با گروه در میان بگذارید. اما انرژی و وقتتان را بیشتر بر حمایت از تیم و هدایت بحث صرف کنید. فقط یک بحث را در آنِ واحد جلو ببرید و اگر دیدید اعضای تیم دارند از بحث منحرف میشوند، تمرکز را به موضوع برگردانید.
در عین اینکه بحث را هدایت میکنید، زیاد رئیسبازی نکنید و اجازه دهید همه از طوفان فکری لذت ببرند. از خلاقیت استقبال کنید و تیمتان را ترغیب کنید تا هرچقدر میتوانند ایده بزنند؛ بدون توجه به این که میشود آنها را عملی کرد یا نه. از آزمایشهای فکری مثل تحریک (ارائه ایدههای مسخره و نشدنی و بعد تبدیل آنها به ایدههای قابل انجام) یا داده تصادفی (استفاده از اجسام، کلمهها یا عبارات تصادفی و پیدا کردن ربطی بین آن و موضوع مورد بررسی) بهره ببرید تا ایدههای غیرمنتظرهای خلق کنید.
یک سلسله از افکار را زیادی دنبال نکنید. مطمئن شوید که مقدار خوبی از ایدههای متنوع پیدا کردهاید و بعد هر ایده را به تفصیل وارسی کنید. اگر کسی از بین اعضا نیاز داشت تا از بحث کناره بگیرد و خودش به تنهایی روی ایدهای کار کند، به او اجازه این کار را بدهید. سرانجام اینکه اگر جلسه طولانی است، حتما وقفههای زیادی برای استراحت بدهید تا اعضا انرژی برای تمرکز کردن داشته باشند.
یک قدم فراتر برای بهبود طوفان فکری
اگر به اندازهی کافی به ایدههای خوب و باکیفیت نمیرسید، روشهای زیر را امتحان کنید تا تعداد ایدههای تولیدیتان را افزایش دهید:تکنیک نردبان: در این روش افراد یکی یکی به تیم اضافه میشوند و به این ترتیب مشارکت اعضای ساکت بالاتر میرود.
ذهننویسی: یک تکنیک نوشتاری که برای تشویق همهی افراد به تولید و پرورش ایدهها به درد میخورد.
طوفان فکری آنلاین: نوعی متد الکترونیک برای طوفان فکری که در آن از متنی ذخیره شده بر یک سرور مرکزی یا فضای ابری(Cloud) استفاده میشود.
روش یادداشتنویسی کرافورد: با این تکنیک میتوانید ایدههای همهی اعضا را بگیرید و میزان محبوبیت هر ایده را هم بسنجید.
این تکنیکها هم مختص موقعیتهای بهخصوص هستند:
طوفان فکری معکوس: از این روش برای بهبود محصول یا خدمات استفاده میشود.
ستاره افشانی: کمک میکند تا برای سنجش یک طرح پیشنهادی، سؤالهای لازم را استخراج کنید.
روش چارِت: این متد برای طوفان فکری گروههای بزرگ مناسب است (معمولا هرچه اعضای گروه از ده – دوازده نفر بیشتر میشود، طوفان فکری به شکل متداول هم بیفایدهتر و بینتیجهتر میگردد)
طوفان فکری چرخشی: برای اینکه ایدههای افراد تحت تأثیر نظرات دیگر اعضا نباشد، میتوان از این روش استفاده کرد.
طوفان نقشها: در این روش، اعضای تیم تشویق میشوند که نقش افراد دیگر را بازی کنند. به این ترتیب کمتر بازداری میکنند و کمتر جلوی ایدههای خودشان را میگیرند.
منبع : سایت چطور
بیشتر بخوانید :
با کاربردهای طوفان فکری آشنا بشوید (بخش اول)
خلاقیت در مدیریت
طوفــان فــکری
طوفان مغزی چیست؟
سبک زندگی مرتبط
تازه های سبک زندگی
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}